สาเหตุมดลูกต่ำ

มดลูกหย่อน (Prolapsed Uterus)
หรือมดลูกต่ำ (Pelvic Organ Prolapse)
คือภาวะที่มดลูกหย่อนหรือเลื่อน
หลุดลงต่ำมาอยู่ที่ช่องคลอด โดยปกติ ภายในอุ้งเชิงกราน มีรูปร่างคล้ายลูกแพร์กลับด้าน มีกล้ามเนื้อที่ห้อยอยู่ระหว่างกระดูกก้นกบกับกระดูกหัวหน่าวทำหน้าที่ยึดมดลูก กระเพาะปัสสาวะ และลำไส้ มีเอ็นและเนื้อเยื่อเกี่ยวพันยึดมดลูกให้อยู่ในอุ้งเชิงกราน หากเนื้อเยื่อดังกล่าวไม่แข็งแรงหรือถูกทำลาย จะส่งผลให้มดลูกหย่อนลงไปที่ช่องคลอด
ส่วนใหญ่แล้ว ผู้ที่เกิดภาวะมดลูกหย่อนมักมีอวัยวะอื่นภายในอุ้งเชิงกรานหย่อนลงมาด้วย เช่น กระเพาะปัสสาวะ หรือลำไส้ โดยภาวะมดลูกหย่อนแบ่งออกเป็น 4 ระดับตามความรุนแรงที่เกิดขึ้น ดังนี้
ระดับที่ 1 เกิดภาวะมดลูกหย่อนมาที่ช่องคลอดครึ่งหนึ่ง
ระดับที่ 2 เกิดภาวะมดลูกหย่อนมาใกล้ปากช่องคลอด
ระดับที่ 3 เกิดภาวะมดลูกหย่อนออกมานอกช่องคลอด
ระดับที่ 4 เกิดภาวะมดลูกหย่อนออกมานอกช่องคลอดทั้งหมด เรียกว่ามดลูกย้อย (Procidentia) ซึ่งเกิดจากกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานทั้งหมดเสื่อม
นอกจากนี้ ปัญหาสุขภาพบางอย่างก็อาจเป็นสาเหตุของภาวะมดลูกหย่อน โดยทำให้กล้ามเนื้อที่ยึดมดลูกอ่อนแอไม่แข็งแรง ได้แก่ ปัญหากระเพาะปัสสาวะหย่อน ปัญหาลำไส้ส่วนบนหรือลำไส้เล็กหย่อน และปัญหาลำไส้ใหญ่ส่วนปลายหย่อน ซึ่งมีรายละเอียด ดังนี้
ปัญหากระเพาะปัสสาวะหย่อน (Cystocele) กระเพาะปัสสาวะหย่อนมาที่ช่องคลอด ทำให้ผนังมดลูกด้านบนส่วนหน้าเกิดเคลื่อน ผู้ป่วยอาจรู้สึกปวดปัสสาวะบ่อย ปวดปัสสาวะมาก และกลั้นปัสสาวะไม่อยู่
ปัญหาลำไส้ส่วนบนหรือลำไส้เล็กหย่อน (Enterocele) ลำไส้เล็กบางส่วนหย่อนลงมาที่ช่องคลอด ทำให้ผนังมดลูกด้านบนส่วนหลังเคลื่อน ผู้ป่วยจะรู้สึกเหมือนถูกดึงและปวดหลังเมื่อยืนขึ้น และอาการทุเลาเมื่อนอนราบลงไป
ปัญหาลำไส้ใหญ่ส่วนปลายหย่อน (Rectocele) ลำไส้ตรงหย่อนลงมาที่ช่องคลอด ทำให้ผนังมดลูกด้านล่างส่วนหลังเกิดเคลื่อน ส่งผลต่อการเคลื่อนตัวของอุจจาระในลำไส้ใหญ่